Newşehir'de Kültür Sanat Zamanı
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından düzenlenen Türkiye Kültür Yolu Festivali'nin sekizinci durağı olan Nevşehir, yaz boyunca sanatın ve kültürel zenginliğin nabzını tutmaya devam ediyor. 10 Ağustos 2025 tarihine kadar sürecek festivalde açılan sergiler, Nevşehirlilerin yanı sıra yerli ve yabancı turistlerin de yoğun ilgisini çekiyor.
Medeniyetlerin Mirası: Geçmişe Geleceğin Gözünden Bakmak
Nevşehir'de, Meryem Ana Kilisesi festival kapsamında, İKASD İstanbul Kültürlerarası Sanat Diyalogları Derneği tarafından projelendirilen "Medeniyetlerin Mirası" sergisine ev sahipliği yapıyor. UNESCO Dünya Mirası listesinde yer alan kadim toprakların kültürel belleğini çağdaş sanat ile buluşturan bu özel proje, ressam Kadir Akyol'un çağdaş sanat serisi *"Inception"*dan ilham alıyor.
Her şehir, tarihî bir figürün portresiyle temsil ediliyor. Bu portrelerin katmanlarında tarihin izleri, dönemleri ve hikâyeleri gizleniyor. Sergide; Nevşehir, Çanakkale, Gaziantep, İstanbul ve Mardin'in binlerce yıllık medeniyet mirasları, mimariden tarihe iz bırakmış yaşanmışlık hikâyeleriyle birlikte, Diasec eserler ve özel geliştirilen yapay zekâ destekli videolarla sunuluyor. Sergi, izleyicinin tarihle duygusal bir bağ kurmasını hedefliyor.
Her yaştan izleyiciye geçmişin mirasını geleceğin gözünden görme imkânı tanıyan sergide, her bir eser hem bir görsel arkeoloji haritası hem de dijital bir hafıza alanı olarak konumlanıyor.
İKASD Yönetim Kurulu Başkanı, Uluslararası Sanat Danışmanı ve küratör Beste Gürsu, sergi hakkında şunları belirtiyor:
"Geçmişin mirasına, geleceğin gözünden bir bakış sunan bu proje yalnızca bir sanatsal anlatım değil; aynı zamanda bir sorumluluk çağrısıdır. Binlerce yılın tanığı olan kültürel ve doğal miraslarımızı korumak, anlatmak ve dünyaya aktarmak, hepimizin ortak kültürel görevidir. 'Medeniyetlerin Mirası', UNESCO Dünya Miras Listesi'nde yer alan ülkemizin evrensel değere sahip varlıklarını görünür kılmak; Geçici Liste'deki miraslarımızın ise uluslararası düzeyde tanınmasına ve kalıcı olarak tescillenmesine katkı sağlamak amacıyla hayata geçirilmiş çok katmanlı bir sanat projesidir."
Topraklardaki kadim tarihin önemli yapı ve bölgeleri dijital sanatla birleştirilerek, UNESCO Dünya Mirasları Listesi'nde yer alan İstanbul, Nevşehir, Gaziantep, Çanakkale ve Mardin'in kültürel belleği çağdaş bir görsel dile kavuşuyor.
Küratör Beste Gürsu "Ressam Kadir Akyol'un özgün yorumlarıyla her şehir, kendine özgü bir tarihî figürün portresiyle temsil ediliyor; bu portrelerin iç katmanlarında ise o şehre ait UNESCO listelerinde bulunan dönem yapıları, doğal varlıklar, somut olmayan kültürel değerler, hikâyeler ve destanlar resmediliyor. Sanatçı, Fatih Sultan Mehmet'in siluetinde Ayasofya'nın kubbesinden Topkapı Sarayı'nın avlusuna uzanan bir zaman tüneli kuruyor; Truva Atı'nın gövdesinden İlyada'nın mitlerine ve Çanakkale Savaşları'nın izlerine dek uzanan bir anlatı diliyle çalışıyor. III. Tiglat-Pileser'in portresinde Asur'dan günümüze uzanan çok katmanlı hafıza yapıları canlanıyor. Hacı Bektaş-ı Veli'nin "aynı dili konuşanlar değil, aynı duyguyu paylaşanlar" fikri vücut buluyor. Zeugma'nın sessiz mozaiklerinde ise geçmiş, bugüne fısıldıyor."
Her bir eserin içinde taşlara gizlenmiş şiirler, renklere kazınmış medeniyet öğeleri yer alıyor. Yerel dokuma teknikleri ve geleneksel motiflerle zenginleştirilen yüzeyler, görsel ve duyusal bir kültürel yolculuk sunuyor.
Sergide yer alan miraslar, yeni ve yaratıcı formlarla yeniden yorumlanarak yapay zekâ destekli videolarla buluşuyor. Bu sayede tarihsel anlatım dijital bir deneyime dönüşüyor. İzleyici ise geçmişi yalnızca görmekle kalmıyor, bugünün alışkanlıklarıyla deneyimleyerek daha derin bir bağ kurabiliyor.
Matraki: Bir Osmanlı Yıldızına Saygı
Festival kapsamında yine Meryem Ana Kilisesi'nde açılan "Matraki" sergisinde, 16. yüzyıl Osmanlısının çok yönlü dehası Matrakçı Nasuh'un şehir resimleri; Ayşe Keskin Uysal, Başak Özerkan, Deniz Erdoğan, Eda Özcan Yıldırım, Esra Mühürcü Yazıcı, Göksu Gül, Gülay Şahin, Gülmisal G. Eslek, Mamure Öz, Nil Bökesoy, Özgür Dönmez, S. Beyza Umurca, Sevgi İrteş, Şehnaz Biçer, Tuğba Güzel ve Zehra Akdeniz gibi farklı disiplinlerden sanatçılar tarafından yorumlanıyor.
Küratörlüğünü yine Beste Gürsu'nun üstlendiği sergide ayrıca, uluslararası tarihçilerin anlatımları eşliğinde hazırlanan "Matraki: Bir Osmanlı Yıldızı" belgeseli de gösteriliyor.
Kuralsız Bağlantılar: Minyatürle Yeniden Yorumlanan Batı Sanatı
Mustafapaşa Eleni Kilisesi'nde sanatseverlerle buluşan "Kuralsız Bağlantılar" sergisi, minyatür sanatının geleneksel estetiğini Batı resminin ikonik eserleriyle bir araya getiriyor. Zehra Akdeniz liderliğinde, aralarında Claude Monet, Vincent van Gogh, Gustav Klimt ve Salvador Dalí'nin eserlerinin de bulunduğu Batılı yapıtlar, 22 sanatçı tarafından minyatür teknikleriyle yeniden yorumlanıyor.
Doğu ile Batı, gelenek ile modern arasında kurulan bu görsel köprü, ziyaretçilerine geçmişin değerlerini bugünün estetiğiyle yeniden düşünme fırsatı sunuyor.